آیین نامه حفاظتی کار با سموم دفع آفات نباتی در کشاورزی

عدف از تدوین این آیین نامه اجرای مفاد ماده 85 قانون کار جمهوری اسلامی ایران می باشد که در مورد آن عده از کارگران کشاورزی که در عملیات مبارزه شیمیایی با آفات نباتی در مزارع ، باغات ، انبار ها واماکن کشاورزی شرکت می کنند0

فصل اول – تعاریف وا صلاحات :

1-   کارگر سمپاشی : منظور از کارگر سمپاشی در این آیین نامه کارگری است در مقابل دریافت حق السعی به درخواست کارفرما در یکی از بخشهای مختلف کشاورزی یک یا چند کار از کارهایی که به مبارزه شیمیایی با آفات به وسیله سم  دفع آفات نباتی مربوط می شود مبادرت می ورزد0

2-    باتوجه به ماده 3 قانون کار جمهوری اسلامی ایران از لحاظ این آیین نامه کارفرما هر شخص حقیقی با حقوقی است که کارگر سمپاشی طبق قرارداد کتبی یا شفاهی برای او یابه حساب اوبا دریافت حق السعی در یک یا چند شغل از مشاغل مربوط به بخش کشاورزی در مبارزه شیمیایی با آفات کارمی کند0

3-   آفات :منظور از آفات در این نامه کلیه موجودات زنده ای هستند که در مزارع وباغات یا انبارها واماکن کشاورزی به طور مستقیم وغیر مستقیم موجب تقلیل کمی وکیفی محصولات وفرآورده های کشاورزی ودامی می شوند 0

4-         سموم دفع آفات نباتی : منظور از سموم دفع آفات نباتی هر گونه مواد شیمیایی معدنی یاآلی یا هورمونی وبیولوژیک است که بتوان با کاربرد آن به طور مستقیم ویاغیر مستقیم از زیان آفات زنده به محصولات وفرآورده های کشاورزی دامی جلوگیری کرده یا آنرا متوقف یا محدود نمود0

5-       انبار سم : به محلی کفته می شود که سموم دفع آفات نباتی موضوع ردیف 4 به مقدار کم یا زیاد در آنجا نگاهداری می شود 0

6-     وسایل آماده کردن سم : به وسایلی کفته می شود که سموم دفع آفات نباتی را توسط آن با یکدیگر یا با مواد صمیمه به نحوی مخلوط یا رقیق می نمایند تا آماده مصرف گردد این مواد ضمیمه می تواند شامل :

1-      مواد بی اثر

2-       امولسیون کننده

3-      خیس کننده وپخش کننده ویا دتر جنت ها

4-      جلب کننده آفات

5-      مواد رنگی

6-      سوسپانسیون کننده

7-    وسایل سمپاشی به کلیه وسایلی اطلاق می شود که با استفاده از آن بتوان سموم دفع آفات نباتی آماده برای مصرف اعم از جامد یا مایع یا گاز به محل فعالیت آفات مورد نظر رسانده وآفت را به نحوی در معرض آن قرارداد این وسایل شامل انواع محلول پاش ها وگردپاش ها وگردپاش های ساده وکوچک دستی تاسمپاشی های بزرگ موتوری ، هواپیما و هلیکوپترهای سمپاشی وهمچنین کپسولهای حاوی گازها ومایعات سمی تحت فشار ولوله های انتقال این قبیل گازها به محل ضد عفونی واپلیکاتورهای قرص گذاری یا تزریقی ویاطعمه گذاری ونظایر آن می باشد 0

8-       سمپاشی : سمپاشی عبارت است از کاربرد سموم دفع آفات نباتی آماده برای مصرف در محل فعالیت آفات مورد نظروقراردادن آفات در معرض تأثیر آن 0

9-    اماکن کشاورزی : منظور از اماکن کشاورزی هر نوع محیطی است که در آن کارگر به تقاضای کارفرما یا نماینده او در یکی از فعالیت های کشاورزی اشتغال دارد مثل مزرعه باغ – انبار – آغل – اصطبل – مرغداری – زنبور داری – محل ÷رورش ماهی وغیره این اماکن می تواند محصور یا غیر محصور ومسقف یا غیر مسقف باشد ابنیه مسکونی موجود در مزارع وسایر باغات وسایر اماکن کشاورزی مشمول این تعریف نمی باشد 0

10-     وسایل حفاظتی به هر نوع وسیله ای اطلاق می شود که با بکار بردن آن بتوان هنگام کار از خطر تماس سموم دفعآفات نباتی با بدن ویا ورود آن به بدن کاست ویا از آن ممانعت بعمل آورد نظیر کلاه عینک , عینک دستکش , ماسک , چکمه , لباس های غیر قابل نفوذ آب وغیره

11-  روش های حفاظتی به روش هایی گفته می شود که با رعایت آن بتوان خطر ورود سموم دفع آفات نباتی را به بدن در هنگام مصرف تقلیل داد مانند حرکت در جهت ÷شت به باد در مواقع محلول باشی یا تنظیم ارتفاع پرواز در سمپاشی های هوایی ونظایر آن

12-         مسمومیت عبارت است از اختلالات موقتی یا ائمی فیزیولوژیک وبیولوژیک که در نتیجه ورو سم به بدن از طرق جذب پوستی دستگاه گوارش ودستگاه تنفسی بوجود می آید 0

13-  کمک های اولیه عبارت از اقدامات سنجیده ای که به محض مشاهده علایم وآثار مسمومیت با استاده از وسایل یا مواد ویاروش های خاص برحسب مورد برای تقلیل خطر تارسیدن پزشک باید توسط افراد آگاه ( آموزش دیده ) در مورد شخص مسموم بعمل آیذ 0

فصل دوم – وطایف کارفرما

14-ماده 1: تهیه انبار سم متناسب با نوع سم ومقدار آن وشرائط نگاهداری با توجه به آب وهوای منطقه وحفظ سلامت محیط زیست به عهده کارفرما می باشد 0

تبصره 2- درصورتی که سموم مورد مصرف به مقداری باشد که بتوان آن را در قفسه یا جعبه چوبی ویا فلزی قفل دار در جای مناسبی قرارداد قفسه یا جعبه مذکور به منزله آنبار سم تلفی می شود وباید روی آن ویاروی درب انبار سم علایم خطر مناسب یا تابلویی برای آگاهی دادن ورعایت احتیاطات لازم نصب گردد0

تبصره 3- در صورت نگاهداری سموم قابل احتراق تأمین تسهیلات آتش نشانی متناسب با نوع مقدار وحجم انبار ضروری است 0

ماده 2: تأمین سم یا سموم مورد مصرف به مقادیر مورد نیاز باتوجه به توصیه های سازمان حفظ نباتات وزارت کشاورزی در بسته بندی های مصوبه به عهده کافرماست 0

ماده 3: تأمین وسایل وتجهیزات مخصوص آماده کردن سم متناسب با نوع سم وروش سمپاشی وحجم کار به عهده کارفرمااست 0

تبصره – وسایل مذکورفوق باید کاملا" سالم وبدون عیب بوده ودر خلال کار نیز مرتبا" از طرف کارفرما مورد بازدید قرارگیرد تادرصورت مشاهده بروز نقص نسبت به رفع نقص یا تعویض وسیله معیوب اقدام نماید0

ماده 4- تأمین وسایل سمپاشی از نظر نوع وتعدادآن متناسب با نوع سم ، روش سمپاشی وحجم ونوع کار سمپاشی به عهده کارفرماست

تبصره 1- منظور از نوع وسایل سمپاشی عبارت است از انواع سمپاشهایی که در ردیف شماره 7 فصل تعاریف به آن اشاره شده است 0

تبصره 2- منظور از سم شکل فیزیکی آن در موقع مصرف مانند امولسیون ، پودر قابل تعلیق در آب سوسپانسیون ، گرانول قرص وحبه ، گاز ونظایر آن می باشد0

تبصره 3- منظور از روش سمپاشی عبارتست از سمپاشی به طور عادی وهمچنین سمپاشی بوته های کوتاه یا درخت های بلند یا سطوح اماکن کشاورزی

تبصره 4- وسایل سمپاشی باید کاملا سالم وبدون عیب بوده ودر خلال کار نیز مرتبا" از طرف کارفرما ویا نمایندگان او مورد بازدید قرارگیرد تادرصورت مشاهده بروز نقص نسبت به رفع نقص یا تعویض وسیله معیوب اقدام نماید 0

ماده 5: تأمین لوازم حفاظت فردی مندرج در ردیف شماره 10 فصل تعاریف متناسب با نوع سم وروش سمپاشی به عهده کارفرما می باشد0

تبصره – لوازم حفاظت فردی باید سالم وبدون عیب ونقص بوده ومرتبا" مورد بازرسی قرار گیرد تادرصور بروز عیب ونقص ویابی اثر شدن مواد عمل کننده موجود در قالبفیلتر ها ، ماسک ها نسبت به رفع نقص یا تعویض آن اقدام شود 0

ماده 6: تهیه ونصب علایم خطر برای توجه اشخاص متناسب با نوع سم وطبق توصیه های سازمان حفط نباتات وزارت کشاورزی در مزارع وباغالت واماکن کشاورزی که سم پاشی شده  می شوند به عهدهکارفرما می باشد 0

تبصره 1- علایم فوق باید قبل از سمپاشی نصب وپس از رفع خطر برداشته شود 0

تبصره 2- تعداد علایم خطر باید متناسب با وسعت مزرعه یاباغ مکان کشاورزی سمپاشی شده باشد ودر جاهایی نصب شود که توجه اشخاص را از روایای مختلف جلب نماید0

ماده 7: تأمین وسایل ومواد برای کمکهای اولیه وهمچنین حصول اطلاع از روش های مربوط به این کمک ها ونحوه معالجات مندرج در برچسب سم متناسب با نوع سمی که مصرف می شود به عهده کارفرماست 0

تبصره 1- کارفرما مکلف است نام ونشانی وشماره تلفن نزدیکترین پزشک یا درمانگاه به محل سمپاشی را قبل از شروع سمپاشی بدست آورد ودر طول سمپاشی همراه داشته باشد تادر صورت لزوم برای برقرار ی تماس سریع از آن استفاده نماید 0

تبصره 2- تأمین امکانات حمل مسموم له نزدیکترین درمانکاه یا پزشک ویا آوردن پزشک به بالین مسموم به عهله کارفرماست

تبصره 3- دادن اطلاعات لازم در مورد مشخصات سم مصرفی وعلایم مسمومیت وکمکهای اولی وپادزهر مندرج در برچسب ظروف محتوی سم به پزشک معالج در صورت ضرورت به عهده کارفرماست0

ماده 8: تأمین دسترسی به پزشک برای انجام مقاصد زیر به عهده کارفرماست

1-   انجام معاینه  کارگران سمپاش قبل از شروع به کارسمپاشی جهت صدور گواهی سلامت انسان یرای انجام کارسمپاشی طبق مفاد ماده 90 قانون تأمین اجتماعی وتبصره 1 ماده 24 آیین نامه اجرایی قانون حفظ نباتات

2-      معاینه معالجه کارگران سمپاش در صور بروز علایم مسمومیت در خلال کار طبق مفاد تبصره 3 ماده 24 آئین نامه اجرایی قانون حفظ نباتات

3-   انجام معاینه کارگران سمپاش که به علت  مسمومیت تحت معالجه بوده ان جهت صدور گواهی لازم برای شروع مجدد کار سمپاشی طبق مفاد تبصره 3 ماده 24 آیین نامه اجرایی حفظ نباتات

ماده 9- کارفرما مکلف است قبل از شروع عملیات سمپاشی آموزشهای لازم را بهکارگران سمپاش بدهد

آموزشهایی که باید به کارگران سمپاش داده شود شامل موارد زیر است :

1-   درجه سمیت ترکیب شیمیایی که به عنوان سم مورد استفاده قرار می گیرد

2-   راه های نفوذ ترکیب فوق به بدن همراه توضیح بیشتر وکافی در باره راه نفوذی که باعث خطرات بیشتری می شود 0

3- طرز آماده کردن سم مورد عمل،طرز استفاده از سمپاش .روش یا روش های صحیح سمپاشی و لوازم حفاظت فردی در خاتمه کار به طور روزانه

4-نحوه استفاده از لوازم حفاظتی فردی و ضرورت استفاده صحیح از آنها

5- احتیاطاتی که باید از ابتدای باز کردن بسنه های سم تا انتهای عمل سمپاشی برای جلوگیری از خطر مسمومیت رعایت شود.

6- علائمی که در صورت بروز مسمومیت ممکن است درشخص مسموم ظاهر شود

7- اقداماتی که باید به عنوان کمک های اولیه در صورت مشاهده غلایم مسمومیت در مورد شخص مسموم به عمل آید.

تبصره 1- سطح ای ن آموزشها باید حداقل در حد مطالب مندرج در بر چسب مصوب سم مورد عمل باشد از نشریات سازمان حفظ نباتات نیز می توان در زمینه هایی برای آموزش بیشتر استفاده نمود

تبصره 2- کارفرما بایستی علاوه بر آموزش شفاهی یک نسخه کتبی از مفاد مطالبی که آموزش داده نیز به هر کارگر سمپاش بدهد.

ماده 10- کار فرما مکلف است در طول سمپاشی بر کلیه عملیات سمپاشی نظارت نماید برای انجام این نظارت لازمست کار فرما در طول مدت سمپاشی برای مراجعات ضروری یک نسخهاز این آئین نامه و یک نسخه ازبر چسب سم مورد عمل و در صورت امکان سایر نشریات مربوط به آن را همراه داشته باشد

1- حصول اطمینان از سالم و قابل استفاده بودن وسایل آماده کردن سم و وسایل سمپاشی و وسایل حفاظتی.

2- حصول اطمینان از آماده کردن صحیح سم و رعایت روش صحیح سمپاشی و استفاده صحیح از وسایل حفاظتی.

3- حصول اطمینان از دفن ظروف محتوی سموم در جای مناسب یا از بین بردن آن به نحو صحیح و ریختن آب شستشوی وسایل آماده کردن سم و وسایل سمپاشی در جایی که ایجاد خطر نکند و باعث آلودگی محیط زیست نشود.

4-حصول اطمینان از نظافت شستشوی وسایل آماده کردن سم و وسایل حفاظتی در خاتمه کار به طور مستمر

5-اطمینان از سلامتکارگران کشاورزی  سمپاشی در ول مدت سمپاشی و انجام به موقع کمک های اولیه و مراجعه فوری به پزشک در صورت بروز مسمومیت

فصل سوم – وظایف کارگر سمپاش:

ماده 11: کار گر سمپاش مکلف است به آموزشهایی که توسط کار فرما داده می شود توجه نماید و اگر مطالب آموزش داده شده را به طور کامل و صحیح درک نکند و یا در نحوه اجرای آن ابهام داشته باشد باید درباره آن سوال کرده تا روشن شدن مطالب و رفع ابهام موضوع را پیگیری نماید

ماده 12: کارگر سمپاش مکلف است برای آماده نمودن سم مطابق آموزشهای داده شده عمل نماید

ماده 13: کار گر سمپاش باید محل سمپاشی را به تریبی که آموزش داده شد انجام دهد.

ماده 14: کارگر سمپاش باید لوازم حفاظت فردی را به ترتیبی که آموزش داده شد استفاده نماید.

ماده 15:کارگر سمپاش باید وسایل آماده کردن سم و وسایل سمپاشی و لوازم حفاظت فردی را پس از خاتمه کار هر روز طبق آموزشهایی که داده شده شستشو و نظافت نموده و هر کدام را در جای مخصوص خود قرار دهد و پس از آن نسبت به شستشو و نظافت و تعویض لباس خود اقدام نماید.

ماده16: کارگر سمپاش مکلف است به محض بروز هر گونه نقص یا خرابی در هر یک از وسایل آماده کردن سم یا وسایل سمپاشی و یا وسایل و لوازم حفاظت فردی فوراً مراتب را برای رفع نقص و خرابی به کار فرما اطلاع دهد.

ماده 17: کارگر سمپاش مکلف است به محض مشاهده علایم مسمومیت و یا هر یک از کارگران ضمن اطلاع فوری به کار فرما جهت تامین معالجات پزشکی نسبت به انجام کمک های اولیه ای که آموزش آنرا دیده است اقدام نماید

ماده 18: کارگر سمپاش باید کلیه احتاطاتی را که به او آموزش داده شده از ابتدای شروع کار رعایت نماید